کد مطلب:119 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:405
اذان و اقامه
مسأله 940 ـ برای مرد و زن مستحب است پیش از نمازهای یومیّه اذان و اقامه بگویند ولی پیش از نماز عید فطر و قربان مستحب است سه مرتبه بگویند «الصّلوة» و در نمازهای واجب دیگر سه مرتبه «الصّلوة» را به قصد رجاء بگویند.
مسأله 941 ـ مستحب است در روز اولّی كه بچّه به دنیا می آید یا پیش از آنكه بند نافش بیفتد در گوش راست او اذان و در گوش چپش اقامه بگویند.
مسأله 942 ـ اذان هیجده جمله است: اَلله اكبرُ چهار مرتبه اَشهدُ اَنْ لا الهَ اِلاّاللهُ، اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسولُ الله ـ حیَّ عَلَی الصَّلوةِ ـ حَیَّ عَلَی الفَلاحِ ـ حَیَّ عَلی خیرِ العملِ، الله اكبرُ ـ لااِلَه اِلاّالله هر یك دو مرتبه و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه الله اكبرُ از اوّل اذان و یك مرتبه لااِلهَ اِلاّالله از آخر آن كم می شود و بعد از گفتن حَیَّ عَلَی خیرِ العَمَل باید دو مرتبه قَد قامَتِ الصَّلوةُ اضافه نمود.
مسأله 943 ـ اَشْهَدُ اَنَّ عَلیَّاً وَلیُّ اللهِ جزو اذان و اقامه نیست ولی خوب است بعد از اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ به قصد قربت گفته شود.
ترجمه اذان و اقامه
اللهُ اكبرُ: یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است كه او را وصف كنند.
اَشْهَدُ اَنْ لاالهَ الاّاللهُ: یعنی شهادت می دهم كه غیر خدائی كه یكتا و بی همتا است خدای دیگری وجود ندارد.
اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ: یعنی شهادت می دهم كه حضرت محمد بن عبدالله(صلی الله علیه وآله) پیغمبر و فرستاده خداست.
اَشْهَدُ اَنَّ عَلیَّا اَمیرالمؤمنین وولیُّ اللهِ: یعنی شهادت می دهم كه حضرت علیّ(علیه السلام)امیرالمؤمنین و ولیّ خدا بر همه خلق است.
حَیَّ عَلَی الصَّلوةِ: یعنی بشتاب برای نماز.
حَیَّ عَلَی الفلاح: یعنی بشتاب برای رستگاری.
حَیَّ عَلَی خیرِ العَمل: یعنی بشتاب برای بهترین كارها كه نماز است.
قَد قامتِ الصَّلوة: یعنی به تحقیق نماز برپا شد.
لااِلهَ الاَّالله: یعنی نیست خدائی مگر خدائی كه یكتا و بی همتا است.
[162]
مسأله 944 ـ بین جمله های اذان و اقامه باید خیلی فاصله نشود و اگر بین آنها بیشتر از معمول فاصله بیندازد باید دوباره آن را از سر بگیرد.
مسأله 945 ـ اگر در اذان و اقامه صدا را در گلو بیندازد چنانچه غنا شود، یعنی به طور آوازه خوانی كه در مجالس لهو و بازیگری معمول است، اذان و اقامه را بگوید حرام و باطل است و اگر غنا نشود مكروه است.
مسأله 946 ـ هر نمازی كه با نماز قبل همراه خوانده شود اذان آن ساقط می شود چه همراه خواندن مستحب باشد یا نباشد، بنابراین در موارد زیر اذان ساقط می شود و بنابر احتیاط واجب باید آن را ترك كرد:
1ـ اذان نماز عصر روز جمعه هنگامی كه با نماز جمعه یا ظهر همراه خوانده شود.
2ـ نماز عصر روز عرفه كه روز نهم ذی الحجة است اگر همراه ظهر خوانده شود.
3ـ نماز عشای شب عید قربان برای كسی كه در مشعرالحرام است و آن را با مغرب همراه می خواند، همراه خواندن و جمع كردن بین دو نماز در سه مورد مذكور مستحبّ است.
4ـ نماز عصر و عشای زن مستحاضه كه باید آن را بلافاصله بعد از نماز ظهر یا مغرب بخواند.
5ـ نماز عصر و عشای كسی كه نمی تواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری كند.
در این پنج نماز در صورتی اذان ساقط می شود كه با نماز قبلی فاصله نشود یا فاصله كمی بین آنها باشد ولی ظاهراً با خواندن نافله فاصله حاصل می شود. امّا اگر نمازها را جدا از هم هریك را در وقت فضیلت خود به جا آورند اذان و اقامه هردو مستحبّ است.
مسأله 947 ـ اگر برای نماز جماعتی اذان و اقامه گفته باشند كسی كه با آن جماعت نماز می خواند نباید برای نماز خود اذان و اقامه بگوید گرچه اذان و اقامه را نشنیده باشد و یا موقع گفتن آن در جماعت حاضر نباشد.
مسأله 948 ـ اگر برای خواندن نماز به مسجد برود و ببیند نماز جماعتی كه در مسجد تشكیل شده بود تمام شده تا وقتی كه صفها بهم نخورده و جمعیّت متفرّق نشده، در صورتی كه برای نماز جماعت اذان و اقامه گفته شده باشد، نمی تواند برای
[163]
نماز خود اذان و اقامه بگوید.
مسأله 949 ـ در جائی كه عدّه ای مشغول نماز جماعتند یا نماز آنان تازه تمام شده و صفها بهم نخورده است اگر انسان بخواهد فرادی یا با جماعت دیگری كه برپا می شود نماز بخواند با پنج شرط اذان و اقامه از او ساقط می شود:
1 ـ برای نماز جماعت اوّل اذان و اقامه گفته باشند.
2 ـ آن نماز جماعت باطل نباشد.
3 ـ نماز او و نماز جماعت در یك مكان باشد پس اگر نماز جماعت داخل مسجد باشد و بخواهد در بام مسجد نماز بخواند مستحب است اذان و اقامه بگوید.
4 ـ نماز او و نماز جماعت هردو اداء باشد.
5 ـ وقت نماز او و نماز جماعت مشترك باشد مثلاً هردو نماز ظهر یا هردو نماز عصر بخوانند یا نمازی كه به جماعت خوانده می شود نماز ظهر باشد و او نماز عصر بخواند یا او نماز ظهر بخواند و نماز جماعت نماز عصر باشد.
مسأله 950 ـ اگر در شرط دوّم از شرطهائی كه در مسأله پیش گفته شد شك كند یعنی شك كند كه نماز جماعت صحیح بوده یا نه، اذان و اقامه از او ساقط است ولی اگر در چهار شرط دیگر شك كند بهتر است به قصد رجاء اذان و اقامه را بگوید.
مسأله 951 ـ كسی كه اذان و اقامه دیگری را می شنود مستحب است هر قسمتی را كه می شنود بگوید ولی از «حَیَّ علی الصّلوة» تا «حَیَّ عَلَی خَیرِ العَمل» را به امید ثواب بگوید.
مسأله 952 ـ كسی كه اذان و اقامه دیگری را شنیده چه با او گفته باشد یا نه، در صورتی كه بین آن اذان و اقامه و نمازی كه می خواهد بخواند زیاد فاصله نشده باشد می تواند برای نماز خود اذان و اقامه نگوید.
مسأله 953 ـ اگر مرد اذان زن را با قصد لذّت بشنود اذان از او ساقط نمی شود بلكه اگر قصد لذّت هم نداشته باشد بنابر احتیاط واجب اذان از او ساقط نمی شود، ولی اگر زن اذان مرد را بشنود اذان از او ساقط می شود.
مسأله 954 ـ در نماز جماعتی كه مردان و زنان شركت دارند اذان و اقامه نماز جماعت را باید مرد بگوید.
مسأله 955 ـ اقامه باید بعد از اذان گفته شود و اگر قبل از اذان بگویند صحیح نیست.
[164]
مسأله 956 ـ اگر كلمات اذان و اقامه را بدون ترتیب بگوید، مثلاً «حَیَّ علی الفلاح» را پیش از «حَیَّ عَلی الصَّلاة» بگوید باید برگردد و از جائی كه ترتیب بهم خورده دوباره بگوید.
مسأله 957 ـ باید بین اذان و اقامه فاصله ندهد و اگر بین آنها به قدری فاصله دهد كه اذانی را كه گفته اذان این اقامه حساب نشود مستحب است دوباره اذان و اقامه را بگوید و نیز اگر بین اذان و اقامه و نماز به قدری فاصله دهد كه اذان و اقامه آن نماز حساب نشود مستحب است دوباره برای آن نماز، اذان و اقامه بگوید.
مسأله 958ـ اذان و اقامه باید به عربی صحیح گفته شود پس اگر به عربی غلط بگوید یا به جای یك حرف حرف دیگری بگوید یا مثلاً ترجمه آنها را به فارسی یا زبان دیگر بگوید صحیح نیست.
مسأله 959 ـ اذان و اقامه باید بعد از داخل شدن وقت نماز گفته شود و اگر عمداً یا از روی فراموشی پیش از وقت بگوید باطل است.
مسأله 960 ـ اگر پیش از گفتن اقامه شك كند كه اذان گفته یا نه باید اذان را بگوید، ولی اگر مشغول اقامه شود و شك كند كه اذان گفته یا نه، گفتن اذان لازم نیست.
مسأله 961 ـ اگر در بین اذان یا اقامه پیش از آنكه قسمتی را بگوید شك كند كه قسمت پیش از آن را گفته یا نه، باید قسمتی را كه در گفتن آن شك كرده بگوید ولی اگر در حال گفتن قسمتی از اذان یا اقامه شك كند كه آنچه پیش از آن است گفته یا نه گفتن آن لازم نیست.
مسأله 962 ـ مستحبّ است انسان در موقع گفتن اذان رو به قبله بایستد و با وضو یا غسل باشد و دستها را به گوش بگذارد و صدا را بلند نماید و بكشد و بین جمله های اذان كمی فاصله دهد و بین آنها حرف نزند.
مسأله 963 ـ مستحبّ است بدن انسان در موقع گفتن اقامه آرام باشد و آن را از اذان آهسته تر بگوید و جمله های آن را به هم نچسباند ولی به اندازه ای كه بین جمله های اذان فاصله می دهد بین جمله های اقامه فاصله ندهد.
مسأله 964 ـ مستحبّ است بین اذان و اقامه یك قدم بردارد، یا قدری بنشیند یا سجده كند یا ذكر بگوید یا دعا بخواند یا قدری ساكت باشد یا حرفی بزند یا دو ركعت نماز بخواند، ولی حرف زدن بین اذان و اقامه نماز صبح و نماز خواندن بین
[165]
اذان و اقامه نماز مغرب مستحب نیست.
مسأله 965 ـ مستحب است كسی را كه برای گفتن اذان معیّن می كنند عادل و وقت شناس و صدایش بلند باشد و اذان را در جای بلند بگوید. و در صورتی كه از بلندگوها استفاده شود مانعی ندارد گوینده اذان در محلّ پائین قرار گیرد.
مسأله 966 ـ شنیدن اذان از رادیو و ضبط صوت و مانند آن برای نماز كافی نیست بلكه خود نمازگزاران باید اذان بگویند.
مسأله 967 ـ احتیاط واجب آن است كه اذان را همیشه به قصد نماز بگویند و گفتن اذان برای اعلام دخول وقت بدون قصد نماز بعد از آن، مشكل است.
مسأله 968 ـ اگر اذان و اقامه را به قصد نماز فرادی بگوید، بعد جماعتی از او تقاضا كنند تا امام جماعت آنان شود یا بخواهد به عنوان مأموم نمازش را به جماعت بخواند آن اذان و اقامه كافی نیست و مستحب است دوباره بگویند.
مسأله 941 ـ مستحب است در روز اولّی كه بچّه به دنیا می آید یا پیش از آنكه بند نافش بیفتد در گوش راست او اذان و در گوش چپش اقامه بگویند.
مسأله 942 ـ اذان هیجده جمله است: اَلله اكبرُ چهار مرتبه اَشهدُ اَنْ لا الهَ اِلاّاللهُ، اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسولُ الله ـ حیَّ عَلَی الصَّلوةِ ـ حَیَّ عَلَی الفَلاحِ ـ حَیَّ عَلی خیرِ العملِ، الله اكبرُ ـ لااِلَه اِلاّالله هر یك دو مرتبه و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه الله اكبرُ از اوّل اذان و یك مرتبه لااِلهَ اِلاّالله از آخر آن كم می شود و بعد از گفتن حَیَّ عَلَی خیرِ العَمَل باید دو مرتبه قَد قامَتِ الصَّلوةُ اضافه نمود.
مسأله 943 ـ اَشْهَدُ اَنَّ عَلیَّاً وَلیُّ اللهِ جزو اذان و اقامه نیست ولی خوب است بعد از اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ به قصد قربت گفته شود.
ترجمه اذان و اقامه
اللهُ اكبرُ: یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است كه او را وصف كنند.
اَشْهَدُ اَنْ لاالهَ الاّاللهُ: یعنی شهادت می دهم كه غیر خدائی كه یكتا و بی همتا است خدای دیگری وجود ندارد.
اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ: یعنی شهادت می دهم كه حضرت محمد بن عبدالله(صلی الله علیه وآله) پیغمبر و فرستاده خداست.
اَشْهَدُ اَنَّ عَلیَّا اَمیرالمؤمنین وولیُّ اللهِ: یعنی شهادت می دهم كه حضرت علیّ(علیه السلام)امیرالمؤمنین و ولیّ خدا بر همه خلق است.
حَیَّ عَلَی الصَّلوةِ: یعنی بشتاب برای نماز.
حَیَّ عَلَی الفلاح: یعنی بشتاب برای رستگاری.
حَیَّ عَلَی خیرِ العَمل: یعنی بشتاب برای بهترین كارها كه نماز است.
قَد قامتِ الصَّلوة: یعنی به تحقیق نماز برپا شد.
لااِلهَ الاَّالله: یعنی نیست خدائی مگر خدائی كه یكتا و بی همتا است.
[162]
مسأله 944 ـ بین جمله های اذان و اقامه باید خیلی فاصله نشود و اگر بین آنها بیشتر از معمول فاصله بیندازد باید دوباره آن را از سر بگیرد.
مسأله 945 ـ اگر در اذان و اقامه صدا را در گلو بیندازد چنانچه غنا شود، یعنی به طور آوازه خوانی كه در مجالس لهو و بازیگری معمول است، اذان و اقامه را بگوید حرام و باطل است و اگر غنا نشود مكروه است.
مسأله 946 ـ هر نمازی كه با نماز قبل همراه خوانده شود اذان آن ساقط می شود چه همراه خواندن مستحب باشد یا نباشد، بنابراین در موارد زیر اذان ساقط می شود و بنابر احتیاط واجب باید آن را ترك كرد:
1ـ اذان نماز عصر روز جمعه هنگامی كه با نماز جمعه یا ظهر همراه خوانده شود.
2ـ نماز عصر روز عرفه كه روز نهم ذی الحجة است اگر همراه ظهر خوانده شود.
3ـ نماز عشای شب عید قربان برای كسی كه در مشعرالحرام است و آن را با مغرب همراه می خواند، همراه خواندن و جمع كردن بین دو نماز در سه مورد مذكور مستحبّ است.
4ـ نماز عصر و عشای زن مستحاضه كه باید آن را بلافاصله بعد از نماز ظهر یا مغرب بخواند.
5ـ نماز عصر و عشای كسی كه نمی تواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری كند.
در این پنج نماز در صورتی اذان ساقط می شود كه با نماز قبلی فاصله نشود یا فاصله كمی بین آنها باشد ولی ظاهراً با خواندن نافله فاصله حاصل می شود. امّا اگر نمازها را جدا از هم هریك را در وقت فضیلت خود به جا آورند اذان و اقامه هردو مستحبّ است.
مسأله 947 ـ اگر برای نماز جماعتی اذان و اقامه گفته باشند كسی كه با آن جماعت نماز می خواند نباید برای نماز خود اذان و اقامه بگوید گرچه اذان و اقامه را نشنیده باشد و یا موقع گفتن آن در جماعت حاضر نباشد.
مسأله 948 ـ اگر برای خواندن نماز به مسجد برود و ببیند نماز جماعتی كه در مسجد تشكیل شده بود تمام شده تا وقتی كه صفها بهم نخورده و جمعیّت متفرّق نشده، در صورتی كه برای نماز جماعت اذان و اقامه گفته شده باشد، نمی تواند برای
[163]
نماز خود اذان و اقامه بگوید.
مسأله 949 ـ در جائی كه عدّه ای مشغول نماز جماعتند یا نماز آنان تازه تمام شده و صفها بهم نخورده است اگر انسان بخواهد فرادی یا با جماعت دیگری كه برپا می شود نماز بخواند با پنج شرط اذان و اقامه از او ساقط می شود:
1 ـ برای نماز جماعت اوّل اذان و اقامه گفته باشند.
2 ـ آن نماز جماعت باطل نباشد.
3 ـ نماز او و نماز جماعت در یك مكان باشد پس اگر نماز جماعت داخل مسجد باشد و بخواهد در بام مسجد نماز بخواند مستحب است اذان و اقامه بگوید.
4 ـ نماز او و نماز جماعت هردو اداء باشد.
5 ـ وقت نماز او و نماز جماعت مشترك باشد مثلاً هردو نماز ظهر یا هردو نماز عصر بخوانند یا نمازی كه به جماعت خوانده می شود نماز ظهر باشد و او نماز عصر بخواند یا او نماز ظهر بخواند و نماز جماعت نماز عصر باشد.
مسأله 950 ـ اگر در شرط دوّم از شرطهائی كه در مسأله پیش گفته شد شك كند یعنی شك كند كه نماز جماعت صحیح بوده یا نه، اذان و اقامه از او ساقط است ولی اگر در چهار شرط دیگر شك كند بهتر است به قصد رجاء اذان و اقامه را بگوید.
مسأله 951 ـ كسی كه اذان و اقامه دیگری را می شنود مستحب است هر قسمتی را كه می شنود بگوید ولی از «حَیَّ علی الصّلوة» تا «حَیَّ عَلَی خَیرِ العَمل» را به امید ثواب بگوید.
مسأله 952 ـ كسی كه اذان و اقامه دیگری را شنیده چه با او گفته باشد یا نه، در صورتی كه بین آن اذان و اقامه و نمازی كه می خواهد بخواند زیاد فاصله نشده باشد می تواند برای نماز خود اذان و اقامه نگوید.
مسأله 953 ـ اگر مرد اذان زن را با قصد لذّت بشنود اذان از او ساقط نمی شود بلكه اگر قصد لذّت هم نداشته باشد بنابر احتیاط واجب اذان از او ساقط نمی شود، ولی اگر زن اذان مرد را بشنود اذان از او ساقط می شود.
مسأله 954 ـ در نماز جماعتی كه مردان و زنان شركت دارند اذان و اقامه نماز جماعت را باید مرد بگوید.
مسأله 955 ـ اقامه باید بعد از اذان گفته شود و اگر قبل از اذان بگویند صحیح نیست.
[164]
مسأله 956 ـ اگر كلمات اذان و اقامه را بدون ترتیب بگوید، مثلاً «حَیَّ علی الفلاح» را پیش از «حَیَّ عَلی الصَّلاة» بگوید باید برگردد و از جائی كه ترتیب بهم خورده دوباره بگوید.
مسأله 957 ـ باید بین اذان و اقامه فاصله ندهد و اگر بین آنها به قدری فاصله دهد كه اذانی را كه گفته اذان این اقامه حساب نشود مستحب است دوباره اذان و اقامه را بگوید و نیز اگر بین اذان و اقامه و نماز به قدری فاصله دهد كه اذان و اقامه آن نماز حساب نشود مستحب است دوباره برای آن نماز، اذان و اقامه بگوید.
مسأله 958ـ اذان و اقامه باید به عربی صحیح گفته شود پس اگر به عربی غلط بگوید یا به جای یك حرف حرف دیگری بگوید یا مثلاً ترجمه آنها را به فارسی یا زبان دیگر بگوید صحیح نیست.
مسأله 959 ـ اذان و اقامه باید بعد از داخل شدن وقت نماز گفته شود و اگر عمداً یا از روی فراموشی پیش از وقت بگوید باطل است.
مسأله 960 ـ اگر پیش از گفتن اقامه شك كند كه اذان گفته یا نه باید اذان را بگوید، ولی اگر مشغول اقامه شود و شك كند كه اذان گفته یا نه، گفتن اذان لازم نیست.
مسأله 961 ـ اگر در بین اذان یا اقامه پیش از آنكه قسمتی را بگوید شك كند كه قسمت پیش از آن را گفته یا نه، باید قسمتی را كه در گفتن آن شك كرده بگوید ولی اگر در حال گفتن قسمتی از اذان یا اقامه شك كند كه آنچه پیش از آن است گفته یا نه گفتن آن لازم نیست.
مسأله 962 ـ مستحبّ است انسان در موقع گفتن اذان رو به قبله بایستد و با وضو یا غسل باشد و دستها را به گوش بگذارد و صدا را بلند نماید و بكشد و بین جمله های اذان كمی فاصله دهد و بین آنها حرف نزند.
مسأله 963 ـ مستحبّ است بدن انسان در موقع گفتن اقامه آرام باشد و آن را از اذان آهسته تر بگوید و جمله های آن را به هم نچسباند ولی به اندازه ای كه بین جمله های اذان فاصله می دهد بین جمله های اقامه فاصله ندهد.
مسأله 964 ـ مستحبّ است بین اذان و اقامه یك قدم بردارد، یا قدری بنشیند یا سجده كند یا ذكر بگوید یا دعا بخواند یا قدری ساكت باشد یا حرفی بزند یا دو ركعت نماز بخواند، ولی حرف زدن بین اذان و اقامه نماز صبح و نماز خواندن بین
[165]
اذان و اقامه نماز مغرب مستحب نیست.
مسأله 965 ـ مستحب است كسی را كه برای گفتن اذان معیّن می كنند عادل و وقت شناس و صدایش بلند باشد و اذان را در جای بلند بگوید. و در صورتی كه از بلندگوها استفاده شود مانعی ندارد گوینده اذان در محلّ پائین قرار گیرد.
مسأله 966 ـ شنیدن اذان از رادیو و ضبط صوت و مانند آن برای نماز كافی نیست بلكه خود نمازگزاران باید اذان بگویند.
مسأله 967 ـ احتیاط واجب آن است كه اذان را همیشه به قصد نماز بگویند و گفتن اذان برای اعلام دخول وقت بدون قصد نماز بعد از آن، مشكل است.
مسأله 968 ـ اگر اذان و اقامه را به قصد نماز فرادی بگوید، بعد جماعتی از او تقاضا كنند تا امام جماعت آنان شود یا بخواهد به عنوان مأموم نمازش را به جماعت بخواند آن اذان و اقامه كافی نیست و مستحب است دوباره بگویند.